Viziris aan de Vaste Kamercommissie

Hieronder een vandaag verzonden brief van Viziris aan de Vaste Commissie voor Infrastructuur en Milieu. Deze commissie vergadert op 25 april onder andere over de OV-Chipkaart.

Utrecht, 19 april 2012

Betreft: Algemeen Overleg Openbaar Vervoer 25 april 2012

Geachte mevrouw, mijnheer,

Op woensdag 25 april a.s. debatteert de Vaste Commissie voor Infrastructuur en Milieu van de Tweede Kamer met de minister van I&M over het openbaar vervoer. Onderwerp van gesprek zal onder meer de stand van zaken rond de invoering van de OV-chipkaart zijn. Viziris, de Nederlandse netwerkorganisatie van en voor mensen met een visuele beperking, verzoekt uw Kamer bij de minister aan te dringen op een – voorlopige – uitzonderingsmaatregel voor blinde en slechtziende mensen als binnenkort het gebruik van de OV-Chipkaart verplicht wordt bij NS en andere spoorvervoerders.

Blinde en slechtziende mensen – zo hoort Viziris dagelijks – maken zich grote zorgen over de naderende afschaffing van het papieren kaartje bij de Nederlandse Spoorwegen. Slechtziende en blinde reizigers kunnen nog steeds geen goed gebruik maken van de OV-chipkaart bij NS. Dat vraagstuk wordt nijpend op het moment dat (zelfstandig) reizen per trein per 2013 enkel nog met de OV-chipkaart mogelijk is.

De reguliere OV-chipkaart stelt blinde of slechtziende reizigers voor onneembare hindernissen:

• In/uit-checkpaaltjes zijn op een onbekend station niet te vinden. Omdat mensen tijdens een treinreis niet met zekerheid weten of ze na afloop met succes kunnen uitchecken, ontstaat stress.
• De uiteenlopende boodschappen op het schermpje van de in/uitcheckpaal kunnen blinde en slechtziende mensen niet lezen.
• Kaartautomaten zijn eveneens lastig te vinden en blijven – ook met Hulp op Afstand – lastig te gebruiken door blinde of slechtziende mensen. Ze zeker niet geschikt om dagelijks een treinkaartje aan te schaffen.
• Bemenste loketten van NS worden in toenemende mate opgeheven.
• Er is nog steeds geen verchipte OV-begeleiderskaart waarmee begeleiders poortjes kunnen openen.

De consequentie is dat mensen reizen vermijden, of een beroep doen op een maatschappelijk kostbaar alternatief: het gesubsidieerd bovenregionaal vervoer Valys. Er zijn studies beschikbaar over hoe het OV-chipsysteem alsnog voor eenieder toegankelijk en gebruiksvriendelijk kan worden gemaakt. Echter, de verwachting is niet dat deze veranderingen snel in voldoende mate kunnen worden gerealiseerd.

Pogingen om met NS te spreken over een oplossing voor deze vraagstukken, hebben nog niet geleid tot zicht op concrete resultaten. Dat is jammer, omdat de oplossing voor de hand ligt. Voor het regionale stad- en streekvervoer met bus, tram en metro bestaat sinds een jaar het Viziris-reisproduct, een jaarabonnement met een vast tarief van € 10 per maand. Houders van het Viziris-abonnement lopen geen financiële risico’s op het moment dat het niet lukt om de OV-chippaal te vinden en succesvol uit te checken.

De geldigheid van het Viziris-abonnement voor bus, tram en metro is onlangs door vervoerders verlengd tot tenminste eind 2012. Gebruikmakend van de inmiddels opgedane ervaringen, zullen vervoerders en decentrale overheden in 2012 een specifiek reisproduct voor blinde en slechtziende mensen - en mogelijk ook andere reizigersgroepen - voor de langere termijn ontwikkelen.

Viziris verzoekt de kamer om uit te spreken dat NS – parallel aan de regionale vervoerders en de decentrale overheden - een voorlopige uitzonderingsmaatregel dient te treffen voor slechtziende en blinde reizigers, zodat zij zelfstandig met de trein kunnen blijven reizen. De voorkeursoplossing is dat NS aanschuift aan de overlegtafel van regionale en landelijke vervoerders en er tot een gezamenlijke voorziening wordt gekomen.

Met vriendelijke groet,

Peter Hulsen, directeur